31365 sayılı Resmi Gazete’de 5/12/2019 tarihli ve 7194 sayılı Dijital Hizmet Vergisi ile Bazı Kanunlarda ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile 29/7/1970 tarihli ve 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununa “Değerli Konut Vergisi” kısım başlığı altında eklenen 42 ile 49 uncu maddeleri gereğince 2021 yılından başlayarak her sene Değerli Konut Vergisinin kapsamına giren konutlar için mükellefler Şubat ayının 20si akşamına kadar DKV beyannamesini verip Şubat ve Ağustos aylarında iki eşit taksit olmak üzere ilgili vergiyi ödemekle yükümlüler.

Bu sene 4. kez verilecek olan ve aslında düzenlemede yer alan hadler ve istisnalar bakımından kısıtlı sayıda mükellefi bulunan DKV’ne ilişkin temel konuları beyanname verilmesine sayılı günler kala sizlere tekrar hatırlatmak istedik.

Kapsam
2024 yılı 20 Şubat Salı günü sonuna kadar verilecek olan Değerli Konut Vergisi Beyannamesi ile ilgili hususlar aşağıdaki şekilde özetlenmiştir.

1- Verginin Konusu
Emlak Vergisi Kanunu’nun 42. maddesi uyarınca, Türkiye sınırları içinde bulunan mesken nitelikli taşınmazlardan Emlak Vergisi Kanunu’nun Vergi Değeri (29 uncu madde) maddesine göre belirlenen bina vergi değeri 12.880.000 TL (2023 yılında 9.967.000 TL) üzerinde olanları değerli konut vergisine tabidir.

2- Mükellef
Değerli konut vergisinin mükellefi mesken nitelikli taşınmazların maliki, varsa intifa hakkı sahibi, her ikisi de yoksa mesken nitelikli taşınmaza malik gibi tasarruf edenlerdir.

Mesken nitelikli taşınmaza paylı mülkiyet hâlinde malik olanlar hisseleri oranında mükelleftirler. Elbirliği mülkiyette ise malikler vergiden müteselsilen sorumludurlar.

Bina vergi değerinin, Emlak Vergisi Kanunu’nun 42 nci maddesinde yer alan ve ilgili yılda uygulanan tutarı aşması halinde, bu durumun gerçekleştiği tarihi takip eden yılın başından itibaren değerli konut vergisi mükellefiyeti başlamaktadır. Dolayısı ile 2023 vergi değeri 9.967.000 TL’yi aşan konutların malikleri/intifa hakkı sahipleri/malik gibi tasarruf edenleri için (muafiyet maddesi hükümleri saklı kalmak kaydıyla) 2024 yılının başından itibaren DKV mükellefiyeti başlamış bulunuyor

3- Kimler Muaf?
Genel ve özel bütçeli idarelerin, belediyelerin, üniversitelerin ve Toplu Konut İdaresi Başkanlığının maliki veya intifa hakkına sahip olduğu mesken nitelikli taşınmazlar
Türkiye sınırları içinde mesken nitelikli tek taşınmazı olanlar ile birden fazla mesken nitelikli taşınmazı bulunanların, değerli konut vergisi konusuna giren en düşük değerli mesken nitelikli tek taşınmazı (intifa hakkına sahip olunması hâli dâhil) (Belirtilen kişilerin tek meskene hisse ile sahip olmaları hâlinde hisselerine ait kısım hakkında da uygulanmaktadır)
Yabancı devletlere ait olup elçilik ve konsolosluk olarak kullanılan mesken nitelikli taşınmazlar ile elçilerin ikametine mahsus mesken nitelikli taşınmazlar ve bunların müştemilatı (karşılıklı olmak şartıyla) ve merkezi Türkiye'de bulunan milletlerarası kuruluşlara, milletlerarası kuruluşların Türkiye'deki temsilciliklerine ait mesken nitelikli taşınmazlar
Esas faaliyet konusu bina inşası olanların işletmelerine kayıtlı bulunan ve henüz ilk satışa, devir ve temlike konu edilmemiş yeni inşa edilen mesken nitelikli taşınmazlar (arsa karşılığı inşaat işlerinde sözleşme gereği taahhüt işini üstlenen müteahhide kalan mesken nitelikli taşınmazlar dâhil) (bu taşınmazların kiraya verilmesi veya sair surette kullanılması hâlleri hariç)
Değerli Konut Vergisinden muaftır.

Buna ek olarak birden fazla mesken nitelikli taşınmazı bulunan mükelleflerin, değerli konut vergisi konusuna giren en düşük değerli mesken nitelikli tek taşınmazını, Değerli Konut Vergisi Uygulama Genel Tebliğinin (“Tebliğ”) ekinde yer alan (Ek 2A) “Birden Fazla Meskeni Olanların, Muafiyet Uygulanacak En Düşük Değerli Tek Meskenlerine (İntifa Hakkına Sahip Olunan Dahil) İlişkin Bildirim” ile beyanname verme süresi içerisinde ilgili vergi dairesine bildirmeleri gerekmektedir.

İlgili yıl için belirtilen tutarın altında olan taşınmazlar Değerli Konut Vergisi’nin kapsamına girmediğinden herhangi bir beyannameye dahil edilmesi söz konusu olmayacaktır. Yani 2023 yılı emlak vergisi değeri 9.967.000 TL’nin altında kalan taşınmazlar ile 2023 yılı emlak vergisi değeri 9.967.000 TL’yi aşıp 2024 yılı emlak vergisi değeri 12.880.000 TL’yi aşmayan konutlar için herhangi bir beyanname verilmeyecek, dolayısıyla DKV ödenmeyecektir.

2023 yılı emlak vergisi değeri 9.967.000 TL’yi aşmasına, kural olarak 2024 yılında beyanname verme yükümlülüğün olmasına rağmen konut nitelikli birden fazla taşınmazı olanlar için yükümlülük sadece söz konusu taşınmazlardan 2024 yılı emlak vergisi değeri 12.880.000 TL’yi aşanlar için söz konusu olacaktır. İlgili haddin altında kalan taşınmazlar ile değeri 12.880.000 TL üzerinde olan taşınmazların bir arada bulunması halinde değerlendirme sadece söz konusu tutarın üzerinde olan taşınmazlar için yapılacak ve bunlardan en düşük değerdekilerden biri yukarıda belirtildiği şekilde vergilendirilmeyecektir.

Muafiyetten yararlanma şartlarını taşımadığı halde muafiyetten yararlanan mükellefler ile muafiyetten yararlanma şartlarını kaybetmesine rağmen durumunda meydana gelen değişikliği bildirmeyen mükelleflerden ise alınması gereken verginin, cezalı olarak ve gecikme faizi ile birlikte alınacağı düzenlenmektedir.

4- Matrah ve Nispet
Emlak Vergisi Kanunu’nun 44. Maddesi uyarınca 2024 yılında verilecek DKV beyannamesindeki hesaplama için aşağıdaki hadler dikkate alınacaktır.
Değerli konut vergisine tabi mesken nitelikli taşınmazlardan değeri;
Oran
*12.880.000 TL ile 19.321.000 TL arasında olanlar (bu tutar dahil) 12.880.000 TL’yi aşan kısmı için Binde 3
*25.763.000 TL’ye kadar olanlar (bu tutar dahil) 19.321.000TL’si için 19.323 TL, fazlası için Binde 6
*25.763.000 TL’den fazla olanlar 25.763.000 TL’si için 57.975 TL, fazlası için Binde 10
 
5- Verginin beyanı, ödeme süresi ve ödeme yeri
2023 yılı vergi değeri 9.967.000 TL’yi aşan mesken nitelikli taşınmazların 2024 yılı vergi değeri 12.880.000 TL ve üzeri ise 20 Şubat 2023 Salı günü sonuna kadar DKV beyannamesinin (ilgili vesikalar ile) verilmesi gerekiyor.

Verginin ödemesi ise 2024 yılı Şubat ve Ağustos ayı sonuna kadar iki eşit taksitte gerçekleştirilecek.

20 Şubat 2023 Salı günü sonuna kadar verilmesi gereken DKV beyannamesi ile ilgili önemli olduğunu düşündüğümüz hususlar ve beyanname ekinde yer alması gereken ekler 15 Ocak 2021 tarih ve 31365 Sayılı DKV Uygulama Tebliği’nde aşağıdaki şekilde açıklanmaktadır.

Kaynak: pwc.com.tr